Dyrektywa EPBD
Certyfikację energetyczna wprowadza Dyrektywa Komisji Europejskiej 20002/91/EC w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Celem dyrektywy EPBD jest promowanie poprawiania charakterystyki energetycznej budynków, uwzględniając przy tym lokalne warunki klimatu zewnętrznego, wymagania klimatu wewnętrznego a także parametry opłacalności ekonomicznej. Dyrektywa określa:
- ogólne ramy dotyczące metodologii obliczeń zintegrowanej charakterystyki energetycznej budynków,
- zasady w zakresie zastosowania minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej nowych budynków,
- zasady w zakresie zastosowania minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej dużych budynków istniejących, podlegających większej renowacji,
- wymagania w zakresie certyfikacji energetycznej budynków,
- wymagania w zakresie kontroli kotłów i systemów klimatyzacji w budynkach oraz dodatkowo oceny instalacji grzewczych, w których kotły mają więcej niż 15 lat.
Prawo Budowlane
W Polsce dyrektywę wprowadza Ustawa Prawo Budowlane z dnia 19 września 2007 roku. Wprowadza ona obowiązek certyfikacji, czyli sporządzenia świadectw charakterystyki energetycznej budynków dla wszystkich nowobudowanych, sprzedawanych lub wynajmowanych budynków lub lokali stanowiących oddzielną całość. Dla budynków, których charakterystyka energetyczna w wyniku remontu lub modernizacji zmieni się, musi zostać sporządzone nowe świadectwo.
Ustawodawca wprowadzi również wyjątki. Budynki nieobjęte certyfikacją to budynki:
- podlegające ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;
- używane jako miejsca kultu i do działalności religijnej;
- przeznaczone do użytkowania w czasie nie dłuższym niż 2 lata;
- niemieszkalne służące gospodarce rolnej;
- przemysłowe i gospodarcze o zapotrzebowaniu na energię nie większym niż 50 kWh/m2/rok;
- mieszkalne przeznaczone do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku;
- wolnostojące o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2.
Ponadto wprowadza się obowiązek cyklicznej kontroli system grzewczych oraz system chłodzących w certyfikowanych budynkach i jednorazowa analiza dopasowania systemów grzewczych do potrzeb budynku. Dodatkowo dla budynków użyteczności publicznej o powierzchni powyżej 1000 m2 świadectwo musi być wystawione w widocznym miejscu.
Uprawnienia do sporządzania świadectw
Prawo Budowlane również reguluje kwestie dotyczące tego, kto może sporządzać owe świadectwa. Mianowicie osoby niekarana, posiadające pełną zdolność do czynności prawnych, posiadające tytuł magistra oraz posiadające uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej mogą sporządzać świadectwo. Równoznaczne z posiadaniem uprawnień budowlanych jest ukończenie kursu i zdanie egzaminu państwowego lub ukończenie studiów podyplomowych z zakresu auditingu i certyfikacji.
Rozporządzenia wykonawcze
Podstawowym dokumentem wykonawczym jest Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada w sprawie w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielna całość techniczno-użytkowa oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej. Określa ono, w jaki sposób dokonać obliczeń oraz jak ma wyglądać świadectwo dla poszczególnych rodzajów budynku lub lokalu. Rozporządzenie wskazuje, w jaki sposób wyliczyć współczynnik EP (energia pierwotna) będący wyznacznikiem świadectwa energetycznego – przedstawiony w postaci wartości na suwaku na świadectwie energetycznym, oraz wskaźniki energii końcowej i energii użytkowej. Istotnym elementem jest rozróżnienie metodologii sporządzania w zależności od występowania systemu chłodzącego.
Innym dokumentem będącym ściśle związanym z certyfikacją jest Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 21 stycznia 2008 roku w sprawie przeprowadzania szkolenia oraz egzaminu dla osób ubiegających się o uprawnienie do sporządzania świadectwa. Określa ono programowy zakres kursu oraz zasady przystąpienia i przeprowadzenia egzaminu państwowego.
Dodatkowo w ramach wprowadzenia certyfikacji energetycznej w życie zmianie ulęgły również dwa inne rozporządzenia wykonawcze:
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego
Nowelizacje tych rozporządzeń mają na celu wsparcie wdrożenia dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków.
Rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego wprowadza obowiązek dokonywania, w ramach prac projektowych, analizy możliwości wykorzystania alternatywnych źródeł energii, na potrzeby ogrzewania lub chłodzenia czy przygotowania ciepłej wody użytkowej, w przypadku budynków nowowznoszonych o powierzchni użytkowej przekraczającej 1000 m2. Ponadto wprowadzono obowiązek sporządzania, w ramach projektu budowlanego, projektowanej charakterystyki energetycznej według zasad podanych w rozporządzeniu w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielna całość techniczno-użytkowa oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej. Obowiązek ten ma na celu inwentaryzacje wskaźników oraz danych projektowych niezbędnych do sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej dla nowowznoszonego budynku. Nie tyczy się to budynków o prostej bryle i domów jednorodzinnych.
Również w przypadku rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie zaostrzono przepisy dotyczące i mające bezpośredni wpływ na energooszczędność zarówno całej budowli, jaki poszczególnych jej elementów
A co to oznacza w praktyce dla architektów?
Najistotniejszą rzeczą z punktu widzenia architekta staja się zmiany dotyczące warunków technicznych oraz zakresu projektu budowlanego. Architekci w pierwszej kolejności winni zatem zapoznać się ze zmianami w aktualnych rozporządzeniach odnośnie projektowanych budynków. W tym miejscu pojawiają się z pomocą architektom doradcy energetyczni – osoby specjalizujące się w kwestiach związanych efektywnością energetyczną. Głównym zadaniem doradcy energetycznego jest analiza i ocena aktualnego stanu energetycznego budynku lub też projektu nowopowstającego obiektu. Ponadto wskazanie możliwych usprawnień i modernizacji, przynoszących poprawę jakości energetycznej budynku.
Certyfikacja energetyczna budynków otwiera również inne, nowe możliwości dla architektów. jeśli spełniają oni warunek posiadania tytułu magistra, niekaralności i pełnych zdolności do czynności prawnych są na mocy prawa uprawnieni do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynku. A jak wiadomo będzie to olbrzymi rynek.
Reasumując certyfikacja energetyczna wprowadza w polskim prawie zmiany mające na celu propagowanie energooszczędności. Nie jest celem samym w sobie a jedynie narzędziem wspierającym zapewnieni bezpieczeństwa energetycznego i ochronę środowiska, czyli priorytetowych celów Unii Europejskiej.
Źródło: