Na początek fakty...
Według Artykułu 17 Prawa Budowlanego za uczestników procesu budowlanego uważa się inwestora, czyli osobę fizyczną lub prawną, w imieniu której realizowana jest inwestycja, inspektora nadzoru inwestorskiego, jeśli ustanowiono taki nadzór, czyli osobę, która w imieniu inwestora sprawuje nadzór i kontrolę nad przebiegiem robót budowlanych oraz projektanta i kierownika budowy lub kierownika robót reprezentującego wykonawcę.
Specjaliści potrzebni od zaraz
Za zgodność wykonania pracy z opisem podanym w pozwoleniu na budowę i z wymaganiami przepisów budowlanych odpowiedzialny jest inspektor nadzoru inwestorskiego. Jest to osoba, która ma dbać o dobrą jakość wykonywanych prac, a także wyłapywać wszelkie nieprawidłowości podczas budowy domu. Inspektor nie jest odpowiedzialny za to, aby prace były wykonane zgodnie z oczekiwaniami właściciela, lecz zgodnie z prawem i sztuką budowlaną. Prawo budowlane wyraźnie określa obowiązki inspektora, jednak nie wymaga jego zatrudnienia przy budowie domów jednorodzinnych lub niewielkich garaży czy budynków gospodarczych.
W okresie realizacji budowy konieczna jest osoba, która kieruje przebiegiem robót budowlanych. Prawo nie przewiduje w tym względzie żadnej taryfy ulgowej, nawet przy budowie garaży czy domków letniskowych. Obowiązki kierownika budowy określa prawo budowlane. Kierownikiem budowy może być osoba zaangażowana na cały okres trwania budowy lub kilka osób, zatrudnianych do kierowania poszczególnymi etapami prac budowlanych.
Kierownikiem budowy, podobnie jak inspektorem nadzoru inwestorskiego może być tylko ta osoba, która posiada uprawnienia wykonawcze, przy tym ta sama osoba nie może pełnić jednocześnie funkcji kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego. Osoby pełniące te funkcje nie powinny też być ze sobą w żaden sposób powiązane, ponieważ kierownik budowy reprezentuje zazwyczaj wykonawcę, natomiast inspektor reprezentuje interesy inwestora. Sprzeczność interesów jest tu więc oczywista. W przypadku zmiany kierownika budowy, inspektora nadzoru inwestorskiego, lub projektanta sprawującego nadzór autorski, inwestor powinien bezzwłocznie powiadomić pisemnie o tym fakcie właściwe organa państwowego nadzoru budowlanego, wydające pozwolenie na budowę. Do zawiadomienia należy dołączyć oświadczenia tych osób o przejęciu obowiązków. Jeśli budowę domu wykonuje kompleksowo jedna firma określana mianem głównego wykonawcy, to zwykle proponuje ona własnego kierownika budowy.
Wykonawca jest odpowiedzialny za wykonanie prac budowlanych zgodnie z projektem i odpowiada za jakość wszystkich wykonywanych prac. Powinien także opłacić ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej i szkód materialnych, oraz ubezpieczenia pracowników. Do wykonania prac, których główny wykonawca nie jest w stanie wykonać samodzielnie (np. instalacje gazowe, wodno-kanalizacyjne, elektryczne), zatrudnia on podwykonawców. Podwykonawca otrzymuje instrukcje od głównego wykonawcy i zwykle przed nim jest odpowiedzialny za właściwe wykonanie robót. Co najmniej 7 dni przed rozpoczęciem robót inwestor zobowiązany jest zawiadomić właściwy organ nadzoru budowlanego oraz projektanta sprawującego nadzór autorski (w przypadku projektu gotowego będzie nim projektant adaptujący projekt) o zamiarze rozpoczęcia robót budowlanych. Do zawiadomienia należy dołączyć pisemne oświadczenia kierownika budowy o przyjęciu obowiązku kierowania pracami budowlanymi i oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskiego o przyjęciu obowiązku pełnienia nadzoru inwestorskiego.
Składając zawiadomienie o rozpoczęciu robót, inwestor powinien równocześnie wystąpić o wydanie dziennika budowy. Od momentu jego wydania będzie on urzędowym dokumentem, w którym rejestruje się przebieg robót budowlanych, uwzględniając wszelkie zdarzenia i okoliczności zachodzące w toku prac budowlanych. Na czas budowy dziennik przekazuje się kierownikowi budowy, który odpowiada za jego prawidłowe prowadzenie i przechowywanie. Na pierwszej stronie dziennika umieszcza się dane wykonawcy lub wykonawców oraz osób sprawujących kierownictwo budowy oraz nadzór autorski i inwestorski, podając ich specjalności i numery uprawnień budowlanych. Osoby te potwierdzają swoim podpisem przyjęcie powierzonych im obowiązków. W trakcie budowy inwestor ma prawo wstępu na budowę i dokonywania wpisów w dzienniku budowy.
Rozpoczęcie budowy następuje z chwilą podjęcia prac przygotowawczych na terenie objętym pozwoleniem na budowę. Do prac tych zalicza się wytyczenie geodezyjne obiektów w terenie, wykonanie niwelacji terenu, zagospodarowanie terenu budowy wraz z budową tymczasowych obiektów i wykonanie przyłączy infrastruktury technicznej na potrzeby budowy.
Przed zakupem materiałów
W Polsce obowiązują dwa typy dokumentów określających cechy produktów przeznaczonych do stosowania w budownictwie. Są nimi Polskie Normy i Aprobaty Techniczne. Kupując materiały budowlane należy zwrócić uwagę na znaki, umieszczone na etykiecie produktu, ponieważ świadczą one nie tylko o wykonaniu danego produktu zgodnie z obowiązującymi przepisami, ale też o jego jakości. Znak budowlany powinien być naniesiony w sposób czytelny i trwały, bezpośrednio na wyrobie lub na przymocowanej do niego etykiecie, na opakowaniu jednostkowym lub zbiorczym albo na towarzyszących towarowi dokumentach handlowych. Do wyrobu producent dołącza informację zawierającą nazwę i adres zakładu produkcyjnego, nazwę, gatunek lub klasę wyrobu, identyfikację partii, z której pochodzi towar, oraz identyfikację dokumentu odniesienia i dokumentu dopuszczającego towar do powszechnego stosowania. Kraje Unii Europejskiej stworzyły system uregulowań prawnych, którego celem było zniesienie technicznych barier w obrocie towarowym krajów członkowskich oraz dopuszczenie na rynek tylko tych produktów, które są bezpieczne dla człowieka i środowiska naturalnego. Polska jako członek Unii została zmuszona dostosować się do wymogów unijnych w zakresie przepisów dotyczących wyrobów budowlanych, przyznawanych im dopuszczeń, certyfikatów i znaków. Zewnętrznym symbolem informującym użytkownika, że wyrób spełnia podstawowe unijne wymagania jest znak CE.