Budowa nowego domu to ambitne wyzwanie rzucone sobie i często także swoim bliskim, to zarazem wielkie przedsięwzięcie organizacyjne, ekonomiczne i wykonawcze. Zanim przyszły inwestor rozpocznie budowę musi jednak podjąć wiele decyzji, które będą miały wpływ na łatwość i szybkość budowy, jej koszty oraz późniejszą eksploatację budynku. Ważny jest nie tylko wygląd budynku, ale również wpływ na zdrowie mieszkańców i ekonomika eksploatacji. W szczególności inwestor musi podjąć decyzję dotyczącą wyboru materiałów i technologii, jakie zastosuje w budowie.
Oprócz tradycyjnej cegły, która w wielu odmianach jest do dziś powszechnie stosowanym materiałem budowlanym, używanym przede wszystkim do konstrukcji ciepłych i zdrowych domów mieszkalnych, do wyboru jest jeszcze szereg innych materiałów i technologii opartych o szkielet drewniany lub stalowy. Decyzja wyboru technologii jest trudna, warto więc wcześniej zapoznać się z współcześnie stosowanymi rozwiązaniami budowlanymi, aby wybrać te, które najbardziej odpowiadają danym warunkom realizacji, stylowi przyszłego domu i możliwościom finansowym inwestora.
Rodzaje ścian w domu murowanym
To, czy dom jest ciepły i zdrowy, w znacznej mierze zależy od ścian zewnętrznych. Przed wyborem konkretnych rozwiązań technologicznych i materiałowych dotyczących ścian należy wziąć pod uwagę takie czynniki, jak grubość i wytrzymałość ściany, jej izolacyjność cieplną, izolacyjność akustyczną, dyfuzyjność, odporność ogniową, a także ekonomiczność i trwałość. Ważnym zagadnieniem jest również wystrzeganie się takich materiałów budowlanych, które mogłyby negatywie od-działywać na zdrowie i samopoczucie mieszkańców.
Najczęściej spotykane rozwiązania strukturalne ścian murowanych to: ściany jedno-, dwu- i trójwarstwowe.
Ściany jednowarstwowe to takie, które są wymurowane z jednego rodzaju elementów na całej grubości. Zakłada się, że ściany jednowarstwowe powinny mieć współczynnik przenikania ciepła k nie większy niż 0,5 W/m2K, co powoduje konieczność zastosowania odpowiednich materiałów budowlanych takich jak bloczki z betonu komórkowego czy gazobetonu, bloczki keramzytowe, których otwory wypełnione są styropianem lub porowata ceramika. Zastosowane elementy łączy się bardzo cienkimi spoinami, które eliminują możliwość powstawania ewentualnych mostków termicznych. Ściany nośne zewnętrzne i wewnętrzne mogą być również wykonane z kształtek styropianowych łączonych specjalnymi zamkami i zalewanych na budowie betonem. Od wewnątrz wykańcza się je płytami gipsowo-kartonowymi, a na zewnątrz tynkuje lub obkłada cegłą klinkierową bądź licówką.
Ściany dwuwarstwowe wykonuje się podobnie jak ściany jednowarstwowe z tą róż-nicą, że dociepla się je od zewnątrz. W ścianach dwuwarstwowych war-stwę wewnętrzną, nośną stanowią materiały konstrukcyjne - cegły pełne czy pustaki, a warstwę zewnętrzną - materiał termoizolacyjny, taki jak styropian czy wełna mineralna, zabezpieczony cienkowarstwowym tynkiem strukturalnym. Współczynnik przenikania ciepła k w ścianach dwuwarstwowych powinien być nie większy niż 0,3 W / m2K.
Ściany trójwarstwowe składają się z trzech warstw: wewnętrznej warstwy nośnej, warstwy izolacji termicznej oraz zewnętrznej warstwy osłonowej, fakturowanej, często od-dzielonej od ocieplenia wentylowaną pustką powietrzną o grubości od 3 do 5cm (szczególnie, jeśli elewacja wykonana jest z materiału o niskiej paroprzepuszczalności). Warstwa zewnętrzna jest połączona z warstwą nośną specjal-nymi kotwami. Ściany takie mogą być wykonane z różnych materiałów, ale ważne jest, aby poszczególne warstwy tworzyły razem przegrodę o odpowiedniej izolacyjności cieplnej, tzn. aby współczynnik przenikania ciepła k był niższy niż 0,3 W/m2K. Ściany trójwarstwowe są bardziej pracochłonne i droższe w wykonaniu niż ściany jedno- i dwuwarstwowe, jednak charakteryzują się one bardzo do-brymi parametrami wytrzymałościowymi i termoizolacyjnymi. Dodatkowa warstwa zewnętrzna chroni ścianę przed czynnikami atmosferycznymi i ewentualnymi uszko-dzeniami mechanicznymi. Wentylowana szczelina powietrzna pełni dwie funkcje - odprowa-dza wykraplającą się wewnątrz ściany parę wodną poprzez specjalne otwory znajdujące się w warstwie licującej oraz chłodzi i wentyluje warstwę zewnętrzną, wykonaną niejednokrotnie z ceramiki licowej lub klinkierowej. W ścianie bez szczeliny powietrznej brak chłodzenia warstwy zewnętrznej od wewnątrz przy inten-sywnym nasłonecznieniu prowadzi do powstania mikrozarysowań, a utrudnione odprowadzenie wilgoci ze ściany do atmosfery powoduje znaczne zawilgocenie ściany i pogorszenie parametrów izolacyjności termicznej.
Do konstrukcji ścian zewnętrznych stosuje się również cegłę albo bloczki wapienno-piaskowe (silikatowe). Są one produkowane z naturalnych surowców: piasku, wapna oraz wody i wykazują wysoką odporność na działanie mrozu, wody i ognia, a także na grzyby i pleśnie. Podobnie jak cegła ceramiczna, posiadają dużą zdolność akumulacji ciepła.
Ściany z materiałów ceramicznych
Warstwę nośną muru buduje się najczęściej z cegły ceramicznej lub pustaków ceramicznych różnego typu. Materiały te mają dużą zdolność akumulacji ciepła oraz odpo-wiednią przepuszczalność pary wodnej. Dzięki temu są w stanie utrzymać wewnątrz domu właściwe warunki cieplno-wilgotnościowe, sprzyjające dobremu samopoczuciu mieszkańców. Materiały te charakteryzuje również duża trwałość i duża wytrzymałość na ściskanie. Dzięki tej zalecie wyroby ceramiczne mogą być stosowane w konstrukcjach przenoszących bardzo duże obciążenia. Ponadto wyroby te cechuje wysoka odporność ogniowa.
Istotną właściwością wyrobów ceramicznych jest też niewielka przewodność cieplna. Z pustaków ceramicznych można budować mury ze stosunkowo niewielkim dodatkiem materiałów izolacyjnych między warstwą nośną a elewacją. Nowoczesne pustaki ceramiczne pozwalają nawet na całkowitą rezygnację z materiałów izolacyjnych.
Wyroby ceramiki budowlanej posiadają dobrą przyczepność do zapraw budowlanych, co sprawia, że murowanie nie jest trudną sztuką.