Termoizolacja jest konieczna dla utrzymania w pomieszczeniach ciepła wytwarzanego przez domowe urządzenia grzewcze. Warstwę izolacji termicznej stanowią materiały, które ograniczają przepływ ciepła przez przegrody budowlane takie jak fundamenty, ściany, stropy i dachy. Należy tu wspomnieć, że współczesny rynek materiałów budowlanych oferuje materiały do wznoszenia ścian, charakteryzujące się lepszą izolacyjnością termiczną niż materiały tradycyjne. Można z nich budować cienkie ściany jednowarstwowe, spełniające surowe normy dotyczące izolacyjności cieplnej budynków bez konieczności stosowania dodatkowych materiałów izolacyjnych. Do grupy tych materiałów należą pustaki ceramiczne zawierające mikropory i bloczki z betonu komórkowego, opisane szerzej we wcześniejszych artykułach tego działu.
Jednym z najważniejszych parametrów charakteryzujących materiał termoizolacyjny jest współczynnik przewodzenia ciepła. Im mniejsza jest wartość tego współczynnika, tym lepsza izolacyjność cieplna materiału. Niski współczynnik przewodzenia ciepła posiadają produkty z wełny mineralnej, wełny szklanej lub styropianu, najczęściej więc te właśnie materiały znajdują zastosowanie przy wykonaniu izolacji termicznych w budownictwie.
WEŁNA MINERALNA
Współczynnik przewodzenia ciepła dla produktów z wełny mineralnej waha się w granicach od 0,033 do 0,045 W/m·K. Wełna mineralna posiada dużą trwałość i wytrzymałość na odkształcenia, jest niepalna i nietoksyczna i nie ulega degradacji w kontakcie z substancjami zawierającymi rozpuszczalniki. Znakomicie nadaje się do izolacji ścian, ponieważ nie hamuje przepływu pary wodnej. Produkty z wełny łatwo jednak wchłaniają wodę, a ta pogarsza ich właściwości termoizolacyjne. Aby zmniejszyć nasiąkliwość wełny mineralnej impregnuje się ją olejem mineralnym. Produkty z wełny mineralnej dobrze tłumią hałas, dzięki temu ocieplenie z wełny mineralnej spełnia również funkcję izolacji akustycznej.
Mata z wełny mineralnej DOMROCK firmy Rockwool
Wełna mineralna i wełna szklana sprzedawana jest postaci płyt, mat lub granulatu. Płyty mają wymiary od 50 do120 cm szerokości i 100-180 cm długości oraz grubość od 4 do 24 cm a ich gęstość i wytrzymałość zależy od stopnia sprasowania włókien. Płyty gęstości do 60 kg/m3 służą do izolowania poddaszy, drewnianych stropów belkowych i sufitów podwieszanych oraz jako wypełniacze ścian działowych. Płyty o gęstości od 70 do 100 g/m3 najlepiej nadają się do ocieplania ścian zewnętrznych i ścian w konstrukcji szkieletowej. Płyty o gęstości powyżej 110 g/m3 służą do izolacji stropów betonowych i ścian fundamentowych oraz jako materiał ociepleniowy w ścianach dwuwarstwowych i w systemach docieplania budynków metodą lekką-mokrą.
Osobną grupę stanowią płyty laminowane, powlekane jednostronnie folią aluminiową, która odbija ciepło i spełnia rolę paroizolacji. Płyty takie znajdują zastosowanie do ocieplania poddaszy. Płyty mogą być także pokryte z jednej strony welonem szklanym, spełniającym funkcję izolacji wiatrowej. Płyty takie stosowane są przy docieplaniu ścian metodą lekką-suchą i do ocieplania ścian trójwarstwowych i ścian osłonowych w budownictwie szkieletowym.
W handlu dostępne są też tzw. płyty lamelowe, wytworzone z pasów wełny o włóknach skierowanych poprzecznie do długości płyty. Płyty te są zalecane do ocieplania ścian dwuwarstwowych a także do wykonywania warstwy termoizolacyjnej w systemach docieplania ścian metoda lekka suchą i lekką mokrą.
Do ocieplania dachów płaskich stosuje się płyty dwuwarstwowe, w których warstwa zewnętrzna jest twarda i może przenosić duże obciążenia a warstwa wewnętrzna jest miękka i posiada dobre właściwości izolacyjne.
Zrolowana płyta z wełny mineralnej TOPROCK firmy Rockwool
Z wełny mineralnej wykonuje się również maty. Występują w belach o szerokości 50-120 cm i grubości od 5 do 22 cm i są używane do ocieplania poddaszy oraz ścian w konstrukcji szkieletowej. Do izolowania poddaszy użytkowych szczególnie polecane są maty laminowane, powleczone jednostronnie paroizolacyjną folią aluminiową. Maty laminowane papierem lub welonem szklanym są wykorzystywane w systemach dociepleń metodą lekką-suchą oraz do ocieplania ścian zewnętrznych w budynkach o konstrukcji szkieletowej. Spotyka się również maty wykonane na osnowie z siatki drucianej, stosowane do izolowania kanałów dymowych.
Wełna mineralna występuje też w postaci granulatu lub strzępków wełnianych impregnowanych olejem mineralnym. Granulat znajduje zastosowanie przy wykonywaniu termoizolacji w miejscach trudnodostępnych, do których jest wdmuchiwany przy pomocy urządzeń specjalistycznych. Z wełny mineralnej wykonuje się również otuliny o grubości od 20 do 140 mm przeznaczone do izolowania rur z ciepłą wodą oraz do wyciszania instalacji klimatyzacyjnych.
STYROPIAN
Drugim powszechnie stosowanym materiałem termoizolacyjnym jest styropian (polistyren ekspandowany). Jest to materiał lekki, odporny na wilgoć o współczynniku przewodzenia ciepła od 0,031 do 0,038 W/m·K. Posiada również znakomite własności dzwiękochłonne. Styropian może posiadać różną gęstość, o czym informuje oznaczenie składające się z liter "FS" i liczby, odpowiadającej gęstości 1m3. Gęstość styropianu decyduje o jego przeznaczeniu.
Styropian FS-12 występujący w postaci lekkich i miękkich płyt, używany jest do ocieplania ścian trójwarstwowych i ścian w domach o konstrukcji szkieletowej. Ma również zastosowanie do ocieplania dachów i stropów drewnianych a także w systemach docieplania ścian metodą lekką-suchą. Odmiana FS-15 ma podobne zastosowanie, ale nadaje się również do ocieplania ścian metodą lekką-mokrą. Płyty w odmianie FS-20 są wykorzystywane do izolacji stropów, podłóg na gruncie, tarasów i podłóg ogrzewanych. Można je również stosować na stropodachach, bezpośrednio pod papę wierzchniego krycia. Najtwardsze płyty odmiany FS-30 i FS-40 znajdują zastosowanie w ocieplaniu ścian fundamentowych.
Płyty styropianowe mają grubość od 1 do 25 cm. Brzegi płyt mogą być gładkie lub profilowane do łączenia na zakład lub na pióro i wpust. Powierzchnie płyt mogą być gładkie lub ryflowane, czyli nacięte w równoległe rowki służące do odprowadzania wody. Płyty ryflowane stosowane są do izolacji ścian, tarasów i dachów odwróconych.
Do izolacji termicznej dachów płaskich, ścian fundamentowych i piwnicznych, oraz pod wylewki betonowe stosuje się płyty styropianowe pokryte papą. Produkuje się też płyty styropianowe połączone z płytą gipsowo-kartonową jedno lub dwustronnie, jako gotowy materiał wykończeniowy na ściany działowe wewnątrz pomieszczeń lub sufity podwieszane. Płyty styropianowe laminowane folią aluminiową lub matą refleksyjną stosowane są jako izolacja termiczna pod instalacje elektrycznego ogrzewania podłogowego. Folia znakomicie odbija promieniowanie cieplne, które nie przenika w głąb stropu, lecz w całości jest wykorzystywane do nagrzewania posadzki. Styropian występuje nie tylko w postaci płyt, lecz także jako granulat., używany do izolowania stropodachów i poddaszy nieużytkowych metodą wdmuchiwania.
Oprócz tradycyjnego styropianu produkowany jest także styropian ekstrudowany (polistyren ekstrudowany) posiadający izolacyjność termiczną od 0,021 do 0,026 W/m·K, twardszy i mniej nasiąkliwy. Produkowany jest w kolorach niebieskim, zielonym lub różowym. Polecany jest do izolowania dachów odwróconych, podłóg w garażach i podłóg na gruncie, czyli wszędzie tam gdzie występują duże obciążenia.