Popularnym materiałem stosowanym do wykończenia podłóg są wykładziny. Tworzą one eleganckie i trwałe posadzki dostępne przy stosunkowo niewielkim nakładzie kosztów. Wykładziny podłogowe produkowane z materiałów sztucznych lub naturalnych występują w handlu w rolkach lub w postaci płytek. Do podłoża są przyklejane lub układane na nim bez kleju.
Wszystkie współcześnie produkowane wykładziny cechuje duża elastyczność, odporność mechaniczna, trwałość, dobre właściwości dźwiękochłonne, duża odporność na zaplamienia i mała nasiąkliwość.
W grupie wykładzin podłogowych można wyróżnić elastyczne pokrycia podłogowe i włókiennicze pokrycia podłogowe.
Wykładziny elastyczne mogą mieć różną grubość, a ich wzory i kolory znakomicie imitują prawie wszystkie rodzaje posadzek naturalnych. Produkowane są najczęściej z polichlorku winylu (PVC), linoleum lub kauczuku.
Wykładzina elastyczna Compact firmy Lentex
Elastyczne wykładziny z PVC produkowane są na bazie plastyfikowanego polichlorku winylu z dodatkiem wypełniaczy, stabilizatorów i pigmentów. Mogą to być wykładziny jednorodne, złożone z jednej lub kilku warstw o jednakowym składzie surowcowym oraz wykładziny niejednorodne, wielowarstwowe, złożone z kilku zgrzanych ze sobą folii o różnym składzie. Wykładziny z PVC mogą być dodatkowo wzmocnione włóknami poliestrowymi a od spodu pokryte specjalnymi pastami lub piankami, poprawiającymi właściwości akustyczne i termiczne.
Wykładziny winylowe produkuje się jako jedno lub wielowarstwowe. Wykładziny jednowarstwowe powstają w procesie prasowania surowca i przycinania go do odpowiednich wymiarów. Sposób barwienia powoduje trwałość kolorów, nawet przy bardzo intensywnym użytkowaniu. Jednowarstwowa wykładzina z PVC swoją trwałość uzyskuje dzięki temu, że całą jej grubość stanowi warstwa nośna.
Wykładziny wielowarstwowe produkowane są metodą powlekania. Produkuje się je na podłożu tekstylnym, poliestrowym, z włókna szklanego, lub filcowym, co wzmacnia ich wytrzymałość i stabilność wymiarową. Zastosowanie winylu piankowego znakomicie poprawia właściwości dźwiękochłonne wykładziny. Wykładziny z PVC są dekoracyjne i wytrzymałe mechanicznie, odporne na ścieranie i na działanie wilgoci i łatwe do wyczyszczenia.
Wykładzina heterogeniczna PCV
Przy wyborze wykładzin z PVC ważny jest też aspekt zdrowotny. Wykładziny te nie chłoną kurzu oraz mikroorganizmów, nie dopuszczają do rozwoju grzybów i bakterii, co jest szczególnie ważne dla alergików. Większość wykładzin z PVC posiada podłoże o właściwościach amortyzujących, co stanowi ochronę w przypadku uderzeń czy upadków a wykładziny o grubości powyżej 2 mm w dużym stopniu odciążają kręgosłup przy długim staniu lub chodzeniu.
Wykładziny winylowe dostępne są w postaci rolek o różnych szerokościach oraz kwadratowych płytek. Zaletą płytek jest możliwość komponowania dowolnych wzorów posadzki a w razie uszkodzenia pokrycia łatwo je naprawić wymieniając uszkodzony element. Wykładziny winylowe (PVC) można układać we wszystkich pomieszczeniach, lecz szczególnie dobrze sprawdzają się w kuchniach i łazienkach. Można je przyklejać do podłoży drewnianych, kamiennych i mineralnych.
Linoleum produkuje się na bazie oleju lnianego, mączki drzewnej, wypełniaczy mineralnych i żywic naturalnych z dodatkiem pigmentów barwiących. Posiada dużą odporność na ścieranie, wysoką izolacyjność termiczną i akustyczną. Jest antystatyczne a związki chemiczne wchodzące w skład linoleum utrudniają rozwój mikroorganizmów. Linoleum jest trudno zapalne i odporne na żar papierosowy. W przypadku pożaru nie wydziela żadnych trujących związków chemicznych a pod wpływem działania olejów, kwasów i tłuszczów nie ulega zniszczeniu.
Artoleum Scala - wykładzina linoleum firmy Forbo
Na podkreślenie zasługują aspekty zdrowotne linoleum, związane są przede wszystkim z jego naturalnymi właściwościami bakteriostatycznymi. Właściwości antystatyczne linoleum powodują, że kurz i brud, które gromadzą się na jego gładkiej powierzchni nie przylegają do niej i są łatwo usuwalne. Zapobiega to rozmnażaniu się roztoczy i stwarza lepsze warunki życia ludziom dotkniętym alergią. Wykładzina linoleum zalecana jest także do stosowania w pomieszczeniach, gdzie przebywają ludzie mający problemy z układem oddechowym.
Spotyka się pewne modyfikacje tej wykładziny. Należą do nich linoleum na spodzie spienionym, czy linoleum na spodzie z kompozytu korkowego.
Wykładziny z linoleum wymagają równego i gładkiego podłoża. Pokrycia podłogowe z linoleum można układać we wszystkich pomieszczeniach, szczególnie zaś nadają się do łazienek i kuchni. Mogą także współpracować z systemami wodnego ogrzewania podłogowego.
Ze względu na mechaniczny proces wytwarzania, linoleum należy zawsze układać w tym samym kierunku. Zwykle na spodniej stronie wykładziny znajduje się nadruk, wskazujący ten kierunek. W czasie procesu produkcyjnego linoleum poddawane jest naprężeniom, które sprawiają, że wykładzina kurczy się na długości i rozszerza na szerokości. Należy o tym pamiętać w czasie układania wykładziny i docinać odcinki z pewnym zapasem na długości (ok. 1 cm na 1 metr bieżący wykładziny) oraz pamiętać o pozostawieniu szczeliny (ok. 0,5-0,8 mm) pomiędzy kolejnymi odcinkami wykładziny. Linoleum należy ciąć lekko pod kątem do wnętrza materiału, aby zapobiec ewentualnym wypiętrzeniom na połączeniu odcinków. Kurczenie i rozszerzanie się linoleum występuje tylko w fazie układania, natomiast po wyschnięciu kleju posadzka uzyskuje dużą stabilność wymiarową. Do klejenia używa się specjalnych klejów do linoleum, wytwarzanych z żywic syntetycznych i lateksu.
Wykładzina Extreme firmy Tarkett
Wykładziny kauczukowe produkuje się na bazie kauczuku syntetycznego z dodatkiem, wypełniaczy mineralnych, zmiękczaczy, dodatków wulkanizujących, antyutleniaczy i pigmentów. Kauczuk posiada bardzo wysoką odporność na ścieranie i uderzenia, jest odporny na wilgoć, działanie kwasów, rozpuszczalników i zasad. Posiada dobre właściwości antystatyczne. Tłumi dźwięki w zakresie aż do 20 dB. Prócz tego posiada dużą stabilność wymiarów. Wykazuje też trwałe własności elastyczne, co zapewnia wysoki komfort poruszania się i chroni przed poślizgiem.
Pokrycia podłogowe z kauczuku można układać we wszystkich rodzajach pomieszczeń. Dzięki wysokiej wytrzymałości na ścieranie materiał ten idealnie sprawdza się w miejscach o dużym natężeniu ruchu pieszego, takich jak korytarze czy schody.
Miękkie wykładziny tekstylne zwane też dywanowymi stanowią atrakcyjną i trwałą alternatywę dla innych pokryć podłogowych. Są dostępne w szerokiej gamie wzorów, kolorów i faktur. Wykładziny tekstylne wytwarzane są techniką igłową, igłowaną, tkacką lub techniką klejenia. Mogą być wykonane jako jednowarstwowe lub składać się z kilku warstw: warstwy wierzchniej, czyli runa, wykonanej z włókien naturalnych lub syntetycznych, osnowy i warstwy łączącej.
Wykładziny jednowarstwowe mogą być produkowane z włókien naturalnych np. z czystej wełny, na ogół jednak naturalne włókna wzbogacane są ok. 20% poliamidów. Taka wykładzina jest miękka, miła w dotyku, ma właściwości antystatyczne i nie ulega zagnieceniom. Posiada też dosyć dużą odporność na działanie ognia. Wełna stosowana do wyrobu wykładzin przechodzi cykl kilkukrotnego prania i płukania. Cykl ten wpływa na jakość wykładzin wełnianych, które podczas użytkowania nie absorbują brudu. Oprócz funkcji dekoracyjnej stwarzającej poczucie komfortu, wykładziny dywanowe charakteryzują się innymi istotnymi parametrami, jak izolacja cieplna i akustyczna, odporność na tarcie, łatwość czyszczenia, zachowanie wyrazistości koloru i wzoru.
Wykładzina dywanowa
Technika tkacka ustąpiła obecnie miejsca technologii tuftingowej, która umożliwiła kilkakrotne przyspieszenie procesu wytwarzania wykładzin dywanowych. Technika tuftingowa polega na wstrzeliwaniu elektrycznie naładowanych włókien poliamidowych w podkład z włókien polipropylenowych. W procesie tym tworzy się bardzo wytrzymała warstwa zewnętrzna. Obok niedrogich wykładzin podłogowych produkuje się tą metodą wysokiej jakości wykładziny obiektowe jako chodniki pasmowe lub płytki dywanowe.
Wśród wykładzin z włókien naturalnych coraz częściej pojawiają się produkty z trawy morskiej. Wykładziny z tego materiału są miękkie, miłe w dotyku, nie przepuszczają wody i łatwo utrzymać je w czystości. Można je układać we wszystkich pomieszczeniach. Do produkcji wykładzin stosuje się również włókno kokosowe lub sizalowe. Jest ono bardzo mocne i trwałe, jednak dość sztywne i szorstkie. Jest też nasiąkliwe i łatwo się plami. Podobnymi właściwościami charakteryzują się wykładziny z juty. Są jednak miększe i mniej trwałe. Wykładziny z sizalu są produkowane na bazie włókien meksykańskiej agawy. Są trwałe, jednak dość podatne na działanie wilgoci i plamienie.
Wykładziny z włókien sztucznych wykonuje się najczęściej z poliamidu, polipropylenu, lub akrylu. Poliamid jest włóknem o bardzo dużej trwałości, sprężystości i miękkości, lecz dość łatwo się elektryzuje. Wykładziny z tego materiału można układać w pomieszczeniach mieszkalnych, nie powinno się ich stosować w łazienkach ani w kuchniach, gdzie występuje dość duże zawilgocenie.
Wykładziny z polipropylenu cechuje niska przepuszczalność wody. Wykładziny z runem wykonanym z włókien akrylowych mają podobne właściwości jak wełniane, są jednak od nich mniej odporne na uszkodzenia mechaniczne.
Wykładziny podłogowe można układać samodzielnie na wszystkich typowych podłożach, a także na starych okładzinach podłogowych. Podłoże powinno być czyste, suche i równe. Wykładzina ułożona na nierównej powierzchni będzie wyglądała nieestetycznie i szybko się zużyje.