W ocenie jakości i estetyki dachówek brane są pod uwagę różne detale i szczegóły, jednak w wielu przypadkach trudno o właściwą interpretację i ocenę czy dany kształt jest nadany celowo i czy może on czemuś służyć. Dlatego, z punktu widzenia wiodącego producenta dachówek firmy BRAAS Polska, przedstawię techniczne uzasadnienie dla stosowanych kształtów.
Charakterystyka zewnętrznej powierzchni dachówki
Profil dachówek to z całą pewnością sprawa gustu, jednak kształt znany pod nazwa Podwójna Rzymska, nawiązuje w swoim profilu do dawnych produktów, jednak do produkcji dachówek cementowych został wprowadzony przez Rudolfa Braas'a w 1954 roku pod nazwą Frankfurter. Tym modelem firma BRAAS zaczęła zdobywać rynek w Niemczech i Europie. Następnie wprowadzano kolejne kształty profili, takie jak Taunus, Podwójne S, Staroniemiecka czy Tessiner, z tym że zasadą było zawsze (z wyjątkiem płaskiej dachówki Tegalit) takie ukształtowanie krzywizny i górnej i dolnej części profilu, aby woda spływając z górnego punktu profilu, trafiała na wysoki zamek boczny, który uniemożliwi przedostawanie się jej pod pokrycie.
Jeżeli wyobrazimy sobie, że dachówka to nic innego jak element rynny, to objętość dolnej części profilu do górnej krawędzi zamka bocznego określa nam pojemność dachówki. Jeżeli przy intensywnych opadach, więcej wody spadnie na dachówkę, niż może zostać odprowadzone dzięki nachyleniu dachu, to woda przedostanie się pod pokrycie. Dlatego wysokość zamka bocznego ma decydujący wpływ na minimalny kąt stosowania danego typu dachówek, oraz na szczelność pokrycia ułożonego z takich elementów. Nie mniej istotne jest dopasowanie wzajemnie się uzupełniających, dolnej i górnej części zamka bocznego.
- Dzięki założonemu luzowi bocznemu, umożliwiają one układanie dachówek ciaśniej lub luźniej, powodując możliwość przemieszczania się względem siebie podczas ruchów więźby, co nie dopuszcza do wprowadzenia dodatkowych naprężeń. Estetykę połaci dachowej kształtuje gładka powierzchnia z doskonałą powłoką akrylową NOVO oraz łagodnie zaokrąglona krawędź czołowa dachówek tzw. krawędź "plus".
Powłoka NOVO ma za zadanie nadanie jednolitego koloru wszystkim elementom oraz zapewnić maksymalną ochronę przed zanieczyszczeniami znajdującymi się w powietrzu. Dzięki swojej gładkości ułatwia spłukiwanie kurzu i pyłów przez opady deszczu. Charakteryzuje się natomiast dużą trwałością i odpornością na warunki atmosferyczne i promieniowanie UV.
Krawędź "plus" natomiast wpływa na wygląd dachu, a także podwyższa trwałość dachówek, gdyż stwierdzono, że w przypadku ostrego cięcia dachówek ta czołowa płaszczyzna jest narażona na wnikanie wody, co może powodować niszczenie dachówek.
Maksymalna ochrona elementów więźby dachowej
Ale nie wszystkie szczegóły konstrukcji dachówek można zobaczyć od strony zewnętrznej. W perspektywie długoletniej eksploatacji dachu istotne jest zapewnienie maksymalnej ochrony elementów więźby dachowej. Temu służą specjalnie wyprofilowane noski, posiadające kształt ograniczający powierzchnię styku dachówek z łatami.
Wiadomo, że na styku dużych płaskich powierzchni bardzo utrudnione jest parowanie wody a co za tym idzie wzrasta zawilgocenie stykających się elementów i trwałość drewnianych łat spada. Można zadać pytanie skąd wilgoć pod pokryciem, otóż odpowiedź jest krótka - z powietrza. Powietrze w każdej temperaturze posiada określoną ilość wilgoci, która przy spadku temperatury np. w nocy, wykrapla się również pod pokryciem.
Kolejnym zabezpieczeniem przed działaniem czynników atmosferycznych jest dolny zamek aerodynamiczny. Jest to takie labiryntowe wyprofilowanie wewnętrznej strony w dolnej części dachówek, które zapobiega wdmuchiwaniu pyłu śnieżnego czy wody pod pokrycie, w przypadku wiatru wiejącego wprost na połać dachową. Tworzą się wtedy zawirowania działające jak poduszka powietrzna, która stanowi skuteczną zaporę ochronną.
Nie mniej istotne z punktu widzenia konstrukcji dachówek oraz wymagań PN dotyczących wytrzymałości (siły łamiącej) są żebra wzmacniające oraz zmienna grubość dachówki.
Dzięki zastosowaniu żeber, można zwiększyć wytrzymałość bez zwiększania grubości i ciężaru. Odpowiednie ich usytuowanie dobrane zostało na podstawie zbadanego rozkładu obciążeń.
Podobnie jest z optymalizacją kształtu przekroju. Otóż dachówki są poddawane działaniu największego momentu gnącego w połowie odległości między łatami, czyli w około połowie swojej długości. I właśnie w tym obszarze dachówki są grubsze, a obszary najbliżej punktów podparcia nie muszą być już tak masywne. Prowadzi to do zmniejszenia ciężaru dachówek, przy jednoczesnym wzroście wytrzymałości, określanej poprzez pomiar siły łamiącej.
- Wszystkie te elementy powstały dzięki gromadzeniu doświadczeń przez ponad 45 lat historii produkcji dachówek cementowych w firmie BRAAS i dzięki nim można mieć pewność trwałości i niezawodności tych materiałów.
- Dlatego ostatnim elementem, o którym należy wspomnieć jest oznaczenie producenta oraz nazwy modelu odciśnięte na wewnętrznej stronie każdej pojedynczej dachówki. Daje to pewność identyfikacji przede wszystkim producenta jak i modelu zastosowanej dachówki.
Podsumowując, jak Państwo widzicie wiele jest szczegółów wprowadzanych celowo do kształtu dachówki, wynikających z wieloletnich doświadczeń i wiedzy na temat budowy i eksploatacji dachów. Wszystkie zostały wprowadzone z myślą o długoletniej eksploatacji z zachowaniem najwyższej estetyki całego dachu.