Nad głową cz. 2

Istotnym elementem konstrukcji dachowej jest jego pokrycie. Rodzaj pokrycia dachowego zależy od typu konstrukcji nośnej dachu, rodzaju podłoża a przede wszystkim od nachylenia połaci dachowej. Do pokrycia dachów o spadku poniżej 15° stosuje się materiały, tworzące na całej powierzchni dachowej ciągłą i szczelną membranę, takie jak papy klejone do podłoża lub na zakład czy płaskie blachy. Przy większym nachyleniu dachów stosować można gonty bitumiczne, blachodachówki lub płyty z blachy trapezowej lub falistej. Dachówki ceramiczne i cementowe stosuje się przy nachyleniu połaci dachu większej niż 35°, ponieważ połączenia pomiędzy dachówkami nie są zbyt szczelne. Na wybór pokrycia dachowego ma również wpływ jego cena, nie może być ona jednak decydującym argumentem przy wyborze materiału, bowiem od jakości pokrycia dachowego zależy trwałość całego budynku. Ponadto wybór materiału zastosowanego do pokrycia dachu powinien być dopasowany do tradycji i obowiązującego w regionie wzorca estetycznego.

Rodzaje pokryć dachowych

W przeszłości stosowano głównie materiały pochodzenia naturalnego takie jak słoma czy drewno (gonty), stosowane zwłaszcza na obszarach górskich i podgórskich. Do mniej popularnych materiałów, ze względu na ograniczony zasięg występowania, należała trzcina i łupek. W budownictwie miejskim do pokrywania dachów stosowano najczęściej dachówki ceramiczne o rozmaitych kształtach. Zastosowanie w XIX wieku papy oraz blachy zmieniło zarówno techniki krycia, jak i formy architektoniczne dachów. Pojawiły się dachy płaskie, które bardzo niekorzystnie prezentują się w krajobrazie naszego kraju. Na szczęście, obserwując ostatnie trendy architektoniczne wydaje się, że era płaskich dachów przemija i należy mieć nadzieję, że jest to zjawisko nieodwracalne.

Kościół św Marcina w Poznaniu - dachówka Taunus firmy Brass

Do najpopularniejszych materiałów pokryciowych dachów spadzistych należą obecnie gonty papowe, blachodachówki oraz dachówki ceramiczne i cementowe.

Produkowane obecnie gonty bitumiczne, zwane też często dachówkami bitumicznymi i papy nowej generacji, mają wielowarstwową strukturę opartą na trwałych osnowach i asfaltach modyfikowanych. W ofercie handlowej znajdują się gonty z pokryciem metalowym, które cechuje szeroki zakres temperatur eksploatacji i duża wytrzymałość mechaniczna a także estetyka i łatwość montażu. Gonty bitumiczne produkowane są w postaci pasm długości ok. 1 m i szerokości 30-35 cm. W zależności od rodzaju wycięcia gonty mogą mieć kształt prostokątny, heksagonalny, owalny i trójkątny. Szeroka jest także gama kolorystyczna tych wyrobów. Małe wymiary i kształt cięcia pozwalają na łatwe dopasowanie do kształtu dachu. Metr kwadratowy tego pokrycia waży ok. 8-15 kg. Gonty bitumiczne można stosować na dachach o nachyleniu połaci od 10 do prawie 90°. Przy mniejszym nachyleniu połaci dachowej zalecane jest ułożenie pod gont warstwy papy podkładowej. Gonty układa się na podłożu z desek, sklejek lub betonu.

Gont bitumiczny

Innym popularnie stosowanym pokryciem są blachy profilowane, formowane w kształcie dachówek zwane blachodachówkami. Produkowane z blach aluminiowych lub stalowych ocynkowanych, powlekanych obustronnie warstwami ochronnymi od strony zewnętrznej pokrywane są barwną warstwą dekoracyjną. Niekiedy warstwę dekoracyjną stanowi posypka kwarcowa lub granulat ceramiczny. Blachodachówki wytwarzane są w postaci paneli o rozmaitych wymiarach kształtach i wzorach w bogatej gamie kolorystycznej. Układa się je zwykle na drewnianych łatach, lecz dostępne są również panele samonośne z wbudowanymi wzmocnieniami, co pozwala na montaż bez stosowania łat. Blachodachówki można stosować przy pochyleniu połaci dachowej powyżej 12°. Metr kwadratowy balchodachówki waży ok. 5 kg.

Blachodachówka Wenus

Bardzo popularnym obecnie i posiadającym długą tradycję pokryciem dachowym są dachówki ceramiczne i cementowe o rozmaitych kształtach. Dzięki unowocześnionym technologiom produkcji i szkliwieniu dachówki ceramiczne posiadają bardzo dużą odporność na działanie wody i promieniowania słonecznego. Dachówki cementowe pokrywa się farbami silikonowymi i akrylowymi, co podnosi ich walory estetyczne i uodparnia na działanie czynników atmosferycznych.

Dachówka cementowa firmy Brass. Model: celtycka

Pokrycia dachówkowe nie wymagają konserwacji podczas całego okresu eksploatacji. Dzięki małym rozmiarom łatwo uzyskuje się oszczędność materiału w trakcie krycia dachu. Jako elementy drobnowymiarowe poddają się swobodnym ruchom wywołanym zmianami temperatury - bez powstawania naprężeń w konstrukcji pokrycia. Zaletą dachówek jest też lepsza niż w przypadku pokryć z blachy ochrona przed hałasem, i zapewnienie większego bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Dachówki ceramiczne należą do ciężkich pokryć dachowych - dają obciążenie do 60 kg/m2, cementowe zaś do 50 kg/m2.

Dachówka ceramiczna firmy Wiekor. Model: renesansowa

Renomowani producenci ceramicznych systemów pokryć dachowych oferują klientom nie tylko sam materiał pokrycia, ale również całą gamę dodatkowych elementów, dzięki którym dach może być trwalszy, bardziej funkcjonalny i estetyczny. Bogaty asortyment dachówek podstawowych uzupełniają dodatkowe elementy ułatwiające układanie i zwiększające estetykę pokrycia dachowego. Należą do nich dachówki boczne, zwane szczytowymi, zamykające płaszczyznę pokrycia na krawędziach szczytowych dachów, elementy połówkowe, zmieniające szerokość krycia, dachówki pulpitowe - stosowane na dachach jednospadowych do krycia kalenicy pulpitowej, dachówki mansardowe i kolankowe, stosowane do pokrycia miejsc, w których następuje zmiana kąta nachylenia połaci dachowych, dachówki kalenicowe - do przekrycia ostatniego rzędu częściowo przykrytego przez gąsiory, specjalne dachówki okapowe do układania pierwszego rzędu dachówek nad okapem, dachówki wentylacyjne - służące do wentylacji pokrycia dachowego, specjalne kształtki dachówkowe produkowane do odpowietrzania pionów kanalizacyjnych, kształtki dachówkowe ułatwiające montaż anten, dachówki przykominowe - układane w miejscach przejść przez połać dachową kominów i ścian, dachówki z uchwytami do mocowania stopni kominiarskich, dachówki do montażu barier śniegowych i specjalne dachówki do doświetlenia strychów.

Dachówka świetlik firmy Brass

Całość oferty systemów ceramicznego krycia dachów uzupełniają folie dachowe do warstwy wstępnego krycia oraz paroizolacji, taśmy i listwy metalowe do obróbek blacharskich, różne typy uchwytów i klamer do mocowania dachówek, uszczelniacze i inne akcesoria niezbędne do wykonania pokrycia. Pokrycia z dachówek betonowych również mają podobne zestawy elementów uzupełniających i dodatków.